Bài Viết
Chuyên gia / Người dịch / Kiến thức / Chia sẻ / Tin tức
Một trong những khía cạnh quan trọng trong các hoạt động chính trị và kinh doanh là giao tiếp hiệu quả. Công việc này càng khó khăn hơn khi giao tiếp trong môi trường có sự khác biệt về văn hóa và ngôn ngữ. Và đôi khi, những sai lầm trong cách diễn đạt từ một ngôn ngữ sang một ngôn ngữ khác để lại những hậu họa khôn lường.
Jimmy Carter “tán tỉnh” nước Ba Lan
Trong một chuyến đi cấp nhà nước đến Ba Lan năm 1977, Tổng thống Mỹ Jimmy Carter đã khẳng định ông muốn tìm hiểu thêm về những mong muốn của người dân Ba Lan trong tương lai, cả về chính trị lẫn kinh tế. Thật không may, người phiên dịch tiếng Ba Lan của Tổng thống Carter, một nhà ngôn ngữ học tự do có tên là Steven Seymour, lại dịch nguyện vọng tốt đẹp đó thành “I desire the Poles carnally” (Tôi ham muốn thể xác với người Ba Lan).
Chưa dừng lại ở đây, khi Tổng thống Carter nói về việc trở lại nước Mỹ, Seymour khiến người dân Ba Lan sửng sốt khi dịch thành tổng thống đã bỏ rơi nước Mỹ. Bên cạnh đó, Seymour cũng sử dụng rất nhiều từ Nga – một lựa chọn không mấy khôn ngoan ở một quốc gia phần lớn chống Nga.
Tới lúc chuyến công du của Tổng thống Carter kết thúc thì những lời ông “nói” đã kịp trở thành chủ đề rôm rả trong rất nhiều câu chuyện tiếu lâm ở Ba Lan.
Mất hàng triệu đô la vì dịch nhầm
Khi nói đến tiếp thị, slogan được coi là một yếu tố quan trọng để thể hiện giá trị thương hiệu cốt lõi của một công ty. Nếu hoạt động trên thị trường toàn cầu, slogan của công ty đó phải được thể hiện một cách phù hợp ở các quốc gia và các nền văn hóa khác nhau. Yếu tố này rất quan trọng thay vì chỉ dịch chính xác slogan đó bởi vì mục tiêu cuối cùng của các công ty là cung cấp dịch vụ cho khách hàng cuối. Do đó, sự phù hợp về yếu tố văn hóa, phong tục, ngôn ngữ là rất cần thiết.
Năm 2009, HSBC, ngân hàng lớn thứ 5 trên thế giới tại thời điểm đó, đã phải chi 10 triệu đô la cho một chiến dịch thiết kế lại thương hiệu của mình sau khi slogan “Assume Nothing” (đừng dự đoán khi chưa kiểm chứng) được dịch thành “Do Nothing” (đừng làm gì cả) ở một số nước. Sau đó, slogan này đã được chuyển thành một solgan thân thiện hơn là “The world’s private bank” (Ngân hàng tư nhân toàn cầu).
“Tam sao thất bản” văn hóa
Đôi khi việc dịch sai có thể thay đổi một phong tục, truyền thống ở một số quốc gia.
Trong những năm 1950, truyền thống tặng sô cô la nhân Ngày lễ tình nhân bắt đầu du nhập vào Nhật Bản. Tuy nhiên, do một công ty dịch nhầm ý nghĩa của ngày này nên, tại Nhật Bản, nữ giới tặng sô cô la cho nam giới vào ngày 14/2. Còn cánh mày râu sẽ tặng sô cô la cho người họ yêu thương vào ngày 14/3, hay còn gọi là Ngày lễ tình nhân trắng. Thông thường, những món quà mà họ tặng thường gấp 2-3 lần so với món quà họ nhận được vào ngày 14/2.
‘Mokusatsu’ và bài học đắt giá
Nói về Chiến tranh Thế giới Thứ hai, ít ai có thể quên được sự kiện Mỹ thả bom nguyên tử xuống hai thành phố của Nhật Bản là Hiroshima và Nagasaki và, theo ước tính, khiến khoảng 214 nghìn người bị thiệt mạng.
Trước khi hai vụ ném bom này xảy ra, Quân Đồng minh đứng đầu là Mỹ đã ra Tuyên bố Potsdam yêu cầu Nhật Bản đầu hàng vô điều kiện nếu không thì “họ có thể phải đối mặt với sự hủy diệt ngay lập tức và toàn bộ”.
Tuy nhiên, vào thời điểm đầy cam go và nhạy cảm này, Thủ tướng Nhật Bản Suzuki Kantaro, trong một cuộc họp báo, đã dùng từ ‘mokusatsu’ khi nói với báo giới về vấn đề này. Trong tiếng Nhật, ‘mokusatsu’ có hai ý nghĩa là “to ignore” (bỏ qua) hoặc “to treat with silent comtempt” (ứng xử một cách hoàn toàn khinh thường). Theo giới phân tích, việc này đã khiến Tổng thống Mỹ Harry Truman tức giận và là một trong những nguyên nhân dẫn đến lệnh ném bom nguyên tử vào thành phố Hiroshima và Nagasaki.
Sự thiếu tinh tế trong cách sử dụng từ này không chỉ được các nhà ngôn ngữ học mà còn cả những nhà chính trị nhắc đến như một bài học đắt giá về cách sử dụng từ. Và có thể, một trong những khoảnh khắc đen tối nhất trong lịch sử thế giới có thể đã không xảy ra nếu Thủ tướng Suzuki không mắc phải sai lầm này.
Bài viết khác
Danh mục
Share on facebook
Share on google
Share on twitter
Share on linkedin